het Koninklijk Instituut voor Podiumkunsten

Toneelgroep Ceremonia en het GEIT fuseren

vrijdag 05 augustus 2011 om 15u30

Het gonsde al een poosje van de geruchten maar Theater Aan Zee mag uitpakken met de primeur. Sinds vandaag is het officieel: de twee Gentse gezelschappen slaan de handen definitief in elkaar.

De plotse dood van wijlen regisseur en artistiek leider van Toneelgroep Ceremonia Eric De Volder (1946 – 2010) heeft de toenadering tot elkaar misschien versneld maar zeker niet veroorzaakt. De oorzaak is een diepe artistieke verwantschap tussen beide gezelschappen.
 
ARTISTIEKE VERWANTSCHAP
 
Toneelgroep Ceremonia werd in 1992 opgericht door De Volder. Zijn expressieve theatertaal kleurde de voorstellingen, die steeds in nauwe samenwerking met zijn improviserende acteurs tot stand kwamen. Samen met kompanen en acteurs Ineke Nijssen, Johan Knuts en Hendrik Van Doorn leverde De Volder onvergetelijke creaties af zoals Diep in het bos (1999, in samenwerking met muziektheater LOD), Achter ’t eten (2003, samen met LOD) of Frans Woyzeck (2010, samen met NTGent). Toen De Volder overleed, bleven zijn acteurs wezenloos achter maar met de vaste overtuiging De Volders passie voor groots theater over de kleine mensen verder te zetten.
 
Toen De Volder, in de jaren 1980, zijn taal als beeldend kunstenaar en als theatermaker volop aan het exploreerde, werden de makers van het GEIT (Het Groot Europees Instituut voor Theater) geboren. Yahya terryn, Gilles De Schryver, Robrecht Vanden Thoren en Oliver Roels ontmoetten elkaar in het Gentse kinderkunstenhuis KOPERGIETERY. Ze dansten en speelden er in verschillende producties én ontwikkelden gaandeweg een eigen taal en goesting om als spelers en als makers op de scène te staan.
 
terryn studeerde filmregie aan de hogeschool Sint-Lucas te Brussel en ontwikkelde zich verder bij (onder meer) De Bank van Dirk Pauwels’ kunstenhuis Victoria (nu: CAMPO). Ondertussen trok De Schryver naar het Koninklijk Conservatorium van Gent en studeerde Vanden Thoren voor dramadocent in Eindhoven. Roels behaalde een Master in de Klinische Psychologie aan de UGent maar bleef dansen en theater maken. Hij is overigens ook een van de stichtende leden van dat andere veelbelovende Gentse gezelschap Tibaldus En Andere Hoeren.
 
Het GEIT mekkerde voor het eerst met het chaotische en multimediale De titel is alvast geweldig (2010). Daaruit bleek dat dit gezelschap een toegankelijke, chaotische taal hanteert om het absurde, pijnlijke en grappige in het dagelijks bestaan te duiden, te verbeelden en te becommentariëren. Met Put (een opmerkelijke samenwerking met Toneelgroep Ceremonia) onderstreepten ze veelzijdige en getalenteerde makers te zijn die piepjonge acteurs en gevestigde waarden in een uitgepuurd beeldend gezinsdrama kunnen ensceneren.
 
Put bleek dus een eerste stap naar het KIP.
 
KAKELVERS GEZELSCHAP MET VEEL GOESTING
 
Het KIP staat voor het Koninklijk Instituut voor Podiumkunsten (een subtiele verwijzing naar de naam van de vzw KIM (Kunst is Modder), dezelfde naam als De Volders toenmalige vzw en repetitiezolder. KIP is eerder een organisch gegroeide fusie dan een kil en beredeneerd verstandshuwelijk. Het gezelschap zal artistiek gecoördineerd worden door Ellen Stynen. Theaterwetenschapper en Germanist Stynen begon haar professionele carrière als de dramaturg van Eric De Volder. Zij is ook de auteur van onder meer De Gentse School. Beschrijving van een theaterlandschap (2004) en Dansen met de schaduw van het onbewuste. Eric De Volder en Toneelgroep Ceremonia (2007). Vanaf 2006 ging ze als dramaturg in het Antwerpse Toneelhuis aan de slag. Maar nu keert ze terug ‘naar huis’.
 
Hoe ziet zij de toekomst van haar nieuw huis?
 
Stynen: ‘Ik zie de toekomst vooral hoopvol tegemoet. Het KIP is een collectief dat uit acht spelers-makers met ontzettend veel goesting om samen theater te creëren, bestaat. Johan Knuts, Ineke Nijssen, Hendrik Van Doorn en Geert Vanoorlé van Toneelgroep Ceremonia, en Gilles De Schryver, Oliver Roels, Yahya Terryn en Robrecht Vanden Thoren van het GEIT zullen in wisselende constellaties zowel samen als apart en met mensen van buitenaf theater- en dansvoorstellingen maken. Verschillende samenwerkingsverbanden staan op stapel, met o.a. De Werf, NTGent, les ballets c de la b, CAMPO, de Kopergietery.
We broeden momenteel op erg veel plannen. The sky is the limit. De rode draad binnen alle projecten is dezelfde draad die ook door het werk van Toneelgroep Ceremonia en het GEIT liep: de liefde voor het vertellen van verhalen met veel mededogen en een gezonde anarchie.’
 
Theatermaker en beeldend kunstenaar Hendrik Van Doorn, een van de vroegere kompanen van Eric De Volder, bevestigt dit. ‘Ik werkte haast zeventien jaar samen met Eric. Na mijn grafische studies aan het Sint-Lucas te Gent kon ik direct als speler bij hem aan de slag. Ik maakte me zijn stijl en vormbeginselen eigen. Met de jaren groeide ook de noodzaak om die artistieke taal in een andere context te plaatsen. Er eens goed mee te rammelen en te schudden. De samenwerking voor Put, een creatie die Eric overigens coachte, was daar al een voorbeeld van. Toen reeds voelden we, de Ceremonia-leden, een verwantschap met de makers van het GEIT omdat ze evengoed op een erg fysieke manier expressieve verhalen vertellen.’
 
Patrick Allegaert (voorzitter van de beoordelingscommissie theater), tot slot, verwoordt het samengaan van beide gezelschappen perfect: ‘Eric De Volder had haast een vader-zoongevoel tegenover Yahya Terryn. In Yahya herkende hij de gedrevenheid die hem tekende in zijn beginjaren. Bovendien voelden beide een artistieke verwantschap. Die verwantschap maakt dat deze fusie een versterking is van beide gezelschappen. Gezien de ingrijpende nakende subsidieperiode is het strategisch ook verstandig om de handen in elkaar te slaan. Al moeten we natuurlijk afwachten met welke plannen het nieuwe gezelschap zich zal profileren in het landschap.’
 
Els Van Steenberghe